|
O`ZBEKISTON
RESPUBLIKASINING QONUNI
KADRLAR TAYYORLASH MILLIY
DASTURI TO`G`RISIDA
O`zbekiston Respublikasi
Oliy Majlisi QAROR QILADI:
1. Kadirlar tayyorlash milliy dasturi tasdiqlansin.
2. O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Kadirlar
tayyorlash milliy dasturini bosqichma bosqich ro`yobga
chiqarish yuzasidan kompleks tadbirlar rejasini ishlab
chiqib amalga oshirsin. Davlat byudjetini tasdiqlashda
milliydasturning moliyaviy va moddiy ta`minotiga alohida
etibor berilsin.
O`O'zbekiston
Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov
Toshkent shahri
1997 yil 29 avgust
MILLIY
DASTURNING MAQSADI, VAZIFALARI
VA UNI ROYOBGA CHIQARISH BOSQICHLARI.
2.1 Dasturning maqsad va vazifalari.
Mazkur dasturning maqsadi talim sohasini tubdan isloh
qilish, otmishdan qolgan mafkuraviy qarashlar va sarqitlardan
tola halos etash, rivojlangan demokratik davlatlar
darajasida yuksak manaviy va ahloqiy talablarda javob
beruvchi yuqori malakali kadrlar tayyorlash Milliy tizimini
yaratishdir.
Ushbu maqsadni royobga chiqarish quyidagi vazifalar
hal etilishini nazarda tutadi.
Talim torisidagi Ozbekiston Respublikasi Qonuniga
muvofiq talim tizimi-ni isloh qilish,davlat va nodavlat
talim muassasalari hamda talim va kadrlar tay-yorlash
sohasida raqobat muhitini shakllantirish negizida talim
tizimini yagona oquv ilmiy ishlab chiqarish majmui
sifatida izchil rivojlantirishni taminlash ta-lim
va kadrlar tayyorlash tizimini jamiyatda amalga oshirilayotgan
yangilanish,ri-vojlangan demokratik huquqiy davlat qurulishi
jarayonlariga moslash;
Kadrlar tayyorlash tizimi muassasalarini yuqori malakali
mutahasislar bilan tamin-lash pedagogik faoliyatning
nufuzli va ijtimoiy maqomini kotarish;
Kadrlar tayyorlash tizimi va mazmunini mamlakatning
ijtimoiy va iqtisodiy taraq-qiyot istiqbollaridan,jamiyat
ehtiyojlaridan,fan madaniyat,texnika va texnologiya-ning
zamonaviy yutuqlaridan kelib chiqqan holda qayta qurish;
Talim olivchilarni manaviy-ahloqiy tarbiyalashning
va marifiy hamda uslublarini ishlab chiqish va joriy
etish talim va kadrlar tayyorlash,talim muassasalarini
at-testaciyadan otkazish va akkretaciya qilish sifatida
baho berishning holis tizimini joriy qilish.
2.2. Dasturni royobga chiqarish bosqichlari.
Milliy dasturning maqsad va vazifalari bosqichma bosqich
royobga chiqariladi.
Birinchi bosqich (1997- 2001) yillar mavjud kadrlar
tayyorlash tizimining ijobiy salohiyatini saqlab qolish
asosida islohiy tizimni isloh qilish va rivojlantirish
uchun huquqiy kadrlar jihatidan ilmiy-uslubiy, moliyaviy
moddiy shart-sharoyitlar yaratish.
Ushbu bosqichda quyidagilarni amalga oshirish zarur:
``Ta`lim to`g`risida``gi qonunga muofiq ta`lim tizimi
mazmunini tarkibiy qayta qurish va tubdan yahshilash;
pedagog va ilmiy- pedagog kadrlar tayyorlash hamda ularning
malakasini oshirishni zamon talablariga javob beradigan
darajada tashkil etish;
ta`lim oluvchilarning yuksak tayyorgarlik darajasi,malakasi
madaniy-ahloqiy saviyasining sifatiga nisbatan qo`yiladigan
zarur talablarni belgilab beruvchi davlat ta`lim standartlarini
yaratish va joriy etish;
ta`lim muassasalari faoliyatiga baho berishning reyting
tizimini,kadirlar tayyorlash sifati va ularga bo`lgan
ehtiyojning monitoringini olib borish tizimini ishlab
chiqish va joriy etish;
Ikkinchi bosqich (2001-2002- yillar) milliy dasturni
to`liq ro`yobga chiqarish, mhnat bozorining rivojlanishi
va real ijtimoiy-iqtisodiy salohiyatlaini hisobga olgan
holda unga aniqliklar kiritish.
Ta`lim muassasalarini mahsus tayyorlangan malakali pedagog
kadrlar bilan to`ldirish ta`minlanadi,ularning faoliyatida
raqobatga asoslangan muhit vujudga keltiradi.
Uchinchi bosqich (2005 va undan keyingi yillar)-to`plangan
tajribani tashkil etish va umumlashtirish asosida,mamlakatni
ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish istiqbollariga muofiq
kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirish va yanqa
rivojlantirish.
KADRLAR
TAYYORLASHNING MILLIY MODELI
Kadrlar tayyorlash milliy modelining
asosiy tarkibiy qisimlarini quyidagilardan iboratdir:
Sahs-kadrlar tayyorlash tizimining bosh sub`ekti va
ob`ekti,ta`lim sohasidagi hizmatlarining istemolchisi
va ularni amalga oshiruvchi;
Davlat va jamiyat-ta`lim va kadrlar tayyorlash tiziming
faoliyatini tartibga solish va nazorat qilishni amalga
oshiuruvchi kadrlar tayyorlash va ularni qabul qilib
olishning kafillari;
Uzuliksiz ta`lim malakali raqobatbardosh kadrlar tayyorlashning
asosi bo`lib,ta`limning barcha turlarini,davlat talim
standartlarini,kadrlar tayyorlash tizimini tuzilmasi
va uning faoliyat ko`rsatish muhitini o`z ichiga oladi;
Fan yuqori malakali mutahassislar tayyorlovchi ilg`or
pedagogik va ahborot tehnologiyalarini ishlab chiquvchi;
Ishlab chiqarish-kadrlarga bolgan ehtiyojni shuningdek
ularning tayyorgarlik sifati va saviyasiga nisbatan
qo`yiladigan talablarni belgilovchi asosiy buyurtmachi
tayyorlash tizimini moliya va moddiy tehnika jihatidan
ta`minlash jarayonining qatnashchisi. Davlat va jamiyat
uzluksiz ta`lim va kadrlar tayyorlash tizimi barcha
uchun ochiq bo`lishini va hayot o`zgarishlariga moslanuvchanligini
ta`minlaydi.
O`zbekiston Respublikasi tomonidan inson huquqlari,
birla huquqini saqlashdagi shartnomalar va konferensiyalarning
bajarilishi,kadrlar tayyorlash sohasida jahon ilg`or
tajribasini hisobga olish uzliksiz ta`lim va kadrlar
tayyorlash tizimining barcha jihatlariga dahildor bo`lim
uning rivojlanishi omillaridan biridir.
3.1 Shahs.
Kadrlar tayyorlash sohasidagi davlat siyosati insonni
intelektual va manaviy-ahloqiy jihatdan tarbiyalash
bilan uzviy bog`liq bo`lgan uzluksiz ta`lim tizimi orqali
har tomonlama barkamol shahs fuqaroni shakillantirishni
nazarda tutadi. Shu tarzda fuqaroning eng asosiy konistitusiyaviy
huquqlaridan biri-bilim olish ijodiy qobiliyatini namoyish
etish, intelektual jihatdan rivojlanish kasbi bo`yicha
mehnat qilish huquqi ro`yobga chiqariladi.
``Ta`lim to`g`risida``gi Qonun umumiy o`rta va o`rta
mahsus kasb hunar ta`limi standartlari orqali sifatli
ta`lim olish, shuningdek ta`lim va kasb-hunar jihatdan
tayyorgarlikning shakillari va turlarini tanlashni,uzluksiz
malaka oshrib borish, zarurat taqoza etsa,tegishli qayta
tayyorgarlikdan o`tish huquqini va keng imkoniyatlarini
nazarda tutadi.
Ta`lim hizmatlarining istemolchi sifatida shahsga davlat
ta`lim olish va kasb- hunar tayyorgarligi ko`rish kafolatlanadi.
Ta`lim olish jarayonida shahs davlat ta`lim standartlarida
ifoda etilgan talablarni bajarish shart.
Shahs ta`lim hizmatlarining yaratuvchisi sifatida tegishli
malaka darajasini olgach, ta`lim moddiy ishlab chiqarish,
fan,madaniyat va hizmat ko`rsatish sohasida faoliyat
ko`rsatadi va o`z bilimi va tajribasini o`zgartirishda
ishtirok etadi.
3.2 Davlat va jamiyat.
Davlat va jamiyat kadrlar tayyorlash tizimik amal qilishi
va rivojlantirishning kafillari,yuqori malakali raqobatbardosh
mutahasislar tayyorlash bo`yicha ta`lim muassasalarining
faoliyatini uyg`unlashtiruvchi sifatida faoliyat ko`rsatadi.
Davlat va jamiyat quyidagilarga, chunonchi:
Fuqqarolarning bilim olish kasb tanlash va o`z malakasini
oshirish huquqlari royobga chiqarilishiga;
Milliy umumiy o`rta ta`lim hamda akademik litsey yoki
kasb-hunar kollejida ta`lim olish yo`nalishini tanlash
huquqi asosida majburiy o`rta mahsus, kasb- hunar ta`limi
olishga;
Davlat grantlari yoki pullik shartnomaviy asosda oliy
ta`lim va oliy o`quv yurtidan keyingi ta`lim olish huquqiga;
3.3. Uzluksiz ta`lim.
Uzluksiz ta`lim kadrlar tayyorlash tizimining asosi,
O`zbekiston Respublikasining ijtimoiy-iqtisodiy taraqiyotini
ta`minlovchi shahs, jamiyat va davlatning iqtisodiy,ijtimoiy,ilmiy-tehnikaviy
va madaniy ehtiyojlarini qondiruvchi ustuvor sohadir.
Uzluksiz ta`lim ijodkor, ijtimoiy faol, manaviy boy
shakillanishi va yuqori mallakali raqobatbardosh kadrlar
ildam tayyorlanishi uchun zarur shart-sharoitlar yaratadi.
3.3.1. Uzluksiz ta`limni tashkil etish va rivojlantirish
prinsipolari.
Uzluksiz ta`limning faoliyat ko`rsatish prinsiplari
quyidagilardan iborat:
Ta`limning ustuvorligi-uning rivojlanishining birinchi
darajali ahamiyatga ega ekanligi, bilim,ta`lim va yuksak
intelektining nufuzi;
Ta`limning demokratlashuvi- ta`lim va tarbiya uslublarini
tanlashda o`quv yurtlari mustaqilligining kengayishi
ta`limni boshqarishning davlat-jamiyat tizimiga o`tilishi;
Ta`limning insonparvarlashuvi- inson qobiliyatlarining
ochilishi va uning ta`limga nisbatan bo`lgan turli-
tuman ehtiyojlarining qondirilishi milliy va umumbashariy
qadriyatlar ustuvorligining ta`minlanishi inson, jamiyat
va atrof muhit o`zaro munosabatlarning uyg`unlashuvi;
Ta`limning ijtimoilashuvi ta`lim oluvchilarga estetik
boy dunyoqarashni hosil qilish, ularda yuksak ma`naviyat
,madaniyatga ijodiy fikrlashni shakillantirish;
3.3.2.Uzluksiz ta`limni isloh qilish yo`nalishlari.
Uzluksiz ta`lim sohasidagi islohatlar quyidagilarni
nazarda tutadi.
Ta`lim tizimining kadrlar salohiyatini tubdan yashshilash,
tarbiyachi,o`qituvchi,muallim va ilmiy hodimning kasbiy
nufuzini oshirish;
Davlat va nodavlat ta`lim muassasalarining har hil turlarini
rivojlantirish;
Davlat ta`limini tarkibiy jihatdan qayta qurish , ta`lim
fan tehnika va tehnologiyaning iqtisodiyot va madaniyatning
jahon miqiyosidagi zamonaviy yutuqlarini hisobga olgan
holda ta`lim va kasb-hunar ta`limi dasturlarini tubdan
o`zgartirish;
Majburiy umumiy o`rta ta`limdan o`rta mahsus kasb-hunar
ta`limiga o`tilishini ta`minlash;
Mahsus kasb-hunar ta`limining markazlari sifatida fan
va ishlab chiqarish integrasiyalashgan yangi tipdagi
o`quv muassasalarini vujudga keltirish;
Ilg`or tehnologiyalarni keng o`zlashtirish, iqtisodiyotdagi
tarkibiy o`zgarishlar ,chet el investisiyalari ko`lamlarining
kengayishi,tadbirkorlik,kichik va hususiy biznesni rivojlantirish
bilan bog`liq yangi kasb-hunar va mutahassisliklar bo`yicha
kadrlar , shu jumladan boshqaruv tizimi kadrlarni tayyorlash
, qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish;
Milliy mustaqillik prinsiplari va haliqning boy intelektual
metodi hamda umumbashariy qadriyatlarning ustuvorligi
asosida ta`limning barcha darajalari va bo`g`inlarida
ta`lim oluvchilarning ma`naviy va ahloqiy fazilatlarini
rivojlantirish;
Ta`limni boshqarish tizimini takomillastirish , jamoat
boshqaruvi shakillarini rivojlantirish, ta`lim muassasalarini
mintaqalashtirish.
3.3.3. Uzluksiz talim tizimi va turlari
Uzluksiz talim tizimining faoliyat olib borishi davlat
talim satandartlari asosida, turli darajalardagi talim
dasturlarining izchilligi asosida taminlanadi. Va quyidagi
talim turlarini oz ichiga oladi:
Maktabgacha talim;
Umumiy orta talim;
Orta mahsus kasb-xunar talimi;
Oliy talim;
Oliy oquv yurtidan keyingi talim.
Kadrlar tayyorlash milliy modelining oziga hos hususiyati
mustaqil ravishdagi toqqiz yillik umumiy orta hamda
ush yillik,orta mahsus,kasb-xunar talimini jo-riy
etishdan iboratdir.Bu esa,umumiy talim dasturlaridan
orta mahsus,kasb-xunar talimi dasturlariga izchil
otilishini taminlaydi.
Umumiy talim dasturlari: maktabgacha talim,boshlangich
talim(1-1V sinflar), umumiy orta talim (1-1X sinflar),orta
mahsus,kasb-xunar talimini qamrab oladi.
Kasb-xunar talimi dasturlari orta mahsus,kasb-xunar
talimi,oliy talim va oliy oquv yurtidan keyingi talimni,kadrlar
malakasini oshirish va ularni qayta tayyor-lashni qamrab
oladi.
MAKTABGACHA
TALIM
Maktabgacha talim bola soglom,har
tomonlama kamol topib shakillanishini ta-minlaydi,unda
oqishga intilish hissini uygotadi,uni muntazam talim
olishga tay-yorlaydi. Maktabgacha talim bola olti-etti
yoshga etguncha davlat va nodavlat maktabgacha tarbiya
bolalar muassasalarida hamda oilalarda amalga oshiriladi.
Maktabgacha talim maqsadi va vazifalarini royobga
chiqarishda mahalalar, yamoat va hayriya tashkilotlari
xalqaro fondlar faol ishtirok etadi.
Maktabgacha tarbiyani rivojlantirish uchun quyidagilarni
amalga oshirish lozim boladi:
Malakali tarbiyachi va pedagog kadrlarni ustuvor ravishda
tayyorlash;
Maktabgacha talimning samarali psixologik-pedagogik
uslublarni izlash va joriy etish;
Bolalarni oilada tarbiyalashni tashkiliy psixologik-pedagogik
va uslubiy jihatdan taminlash;
Zamonaviy oquv uslubiy qollanmalar,texnik vositalar,oyinchoqlar
yaratish hamda ularni ishlab chiqarish;
Maktabgacha yoshdagi bolalarni xalqning boy madaniy
tarixiy merosi va umum-bashariy qadriyatlar asosida
manaviy ahloqiy jihatdan tarbiyalash uchun shart-sha-roitlar
yaratish;
Maktabgacha muassasalarning har xil turlari uchun turli
variantlardagi dasturlar-ni tanlab olish maktabgacha
tarbiyaning barcha masalalari boicha malakali kon-sultaciya
hismatikorsatish imkoniyatini yaratish;
Maktabgacha tarbiya va soglomlashtirish muassasalari
tarmogini qollab quv-vatlash va rivojlantirish mexanizimini
ishlab chiqish.
UMUMIY
O`RTA TA`LIM
To`qqiz yillik (I-IX sinflar)
o`qishdan umumiy o`rta ta`lim majburiydir. Ta`limning
bu turi boshlang`ich ta`limni (I-IV sinflar) qamrab
oladi,hamda o`quvchilarning fanlar asoslari bo`yicha
muntazam bilim olishlarini,ularda bilim o`zlashtirish
ehtiyojini,asosiy o`quv ilmiy va umummadaniy bilimlarni,milliy
va umumbashariy qadriyatlarga asoslangan ma`naviy-ahloqiy
fazilatlarni,mehnat ko`nikmalarini ijodiy fikrlash va
atrof muhitda ongli munosabatda bo`lishni va kasb tanlashni
shakillantiradi. Umumiy o`rta ta`lim tugallanganidan
keyin ta`lim fanlari va ular boyicha olingan baholar
ko`rsatilgan holda davlat tomonidan tasdiqlangan namunadagi
attestat belgiladi.
Umumiy o`rta ta`limning yangicha tizimi va mazmunini
shakillantirish uchun quyidagilar zarur:
Maktabning I-IX siniflari doyirasida sifatli umumiy
o`rta ta`lim olishni ta`minlovchi davlat ta`lim standartlarini
ishlab chiqish va joriy etish, bundan Akademik litseylar
va kasb-hunar kollejlaridan keyin olinadigan ta`lim
dasturlari bilan mantiqiy bog`liqlik hisobga olinishi
lozim;
Yuqori malakali kadrlar tayyorlash;
Hududlarning jug`rofiy va demografik hususiyatlariga,shahs
jamiyat va davlatning ehtiyojlariga muvofiq ravishda
ta`limga tabaqalashtirilgan yondashuvni joriy etish;
Ta`lim berishning ilg`or pedagogik tehnologiyalarini,
zamonaviy o`quv uslubiy majmualarini yarastish va o`quv
tarbiya jarayonini didaktik jihatdan ta`minlash;
O`quvchilar kasb-hunar tanlaydigan va pisihologik-pedagogik
jihatdan maslahatlar oladigan markazlar tarmoqlarini
tashkil etish.
ORTA
MAHSUS, KASB-XUNAR TALIMI
Umumiy orta talim negizida
oqish muddati uch yil bolgan majburiy orta mahsus,kasb-xunar
talimi uzluksiz talim tizimidagi mustaqil turdir.Orta
mahsus, kasb-xunar talimi yonalishi akademik litcey
yoki kasb-xunar kolleji oquvchilar tomonidan ihtiyoriy
tanlanadi.
Akademik litcey davlat talim standartlariga muvofiq
orta mahsus talim beradi.
Oquvchilarning imkoniyatlari va qiziqishlarini hisobga
olgan holda ularning ja-dal intelektual rivojlanishi
chuqur,sochalashtirilgan,tabaqalashtirilgan,kasbga yonaltirilgan
talim olishni taminlaydi.
Akademik litceylarda oquvchilar ozlari tanlab olgan
talim yonalishi boyicha (gumanitar,texnika,agrar
va boshqa sohalar) bilim saviyalarini oshirib hamda
fan-ni chuqur organishga qaratilgan mahsus kasb-xunar
konikmalarini ozlarida shakllantirish imkoniyatiga
ega boladilar.Bu konikmalarini oqishni muayyan oliy
talim muassasalarida davom ettirish yoki mrhnat faoliyatida
royobga chiqarishlari mumkin.
Kasb-xunar kolleji tegishli davlat talim standartlari
doirasida orta mahsus, kasb-xunar talimi beradi;oquvchilarning
kasb-xunarga moyilligi,bilim va konikmalarni chuqur
rivojlantirish,tanlab olingan kasb-xunar boyicha bir
yoki bir necha ihtisosni egallash imkonini beradi.
Kasb-xunar kollejlari jihozlanganlik darajasi pedagogik
tarkibning tanlanganligi, oquv jarayoning tashkil etilishi
jihatidan yangi tipdagi talim muassasalari hisob-lanadi.Ular
bir yoki bir necha zamonaviy kasb-xunarni egallash hamda
tegishli oquv fanlaridan chuqur nazariy bilim olish
imkonini beradi.
Akademik litciylar va kasb-xunar kollejlarida talim
olish oquvchilarga oz ilim-larini chuqurlashtirish
va tanlagan ihtisosliklariga ega bolishni taminlaydi.
OLIY TALIM
Oliy talim orta mahsus,kasb-xunar
talimi negizida asoslanadi hamda ikki (bakalavriyat
va magistratura) bosqichga ega.
Oliy talim muassasalariga talabalar qabul qilish davlat
grantlari negizida va pullik shartnomaviy asosda amalga
oshiriladi.
Bakalavriyat mutaxassisliklar yonalishi boyicha
fundamental va amaliy bi-lim beradigan,talim muddati
kamida tort yil davim etadigan tayanch oliy talim-dir.Bakalavrlik
dasturi tugallanganidan song bitiruvchilarga davlat
attestaciyasi yakunlariga binoan kasb boyicha bakalavr
darajasi beriladi va davlat tomoni-dan tastiqlangan
namunadagi,kasb-xunar faoliyati bilan shugullanish
huquqini beradigan diplom topshiriladi.
Magistratura aniq mutahassizlik boyicha davlat malaka
attestaciyasi amaliy bilim beradigan,bakalavriyat negizida
talim muddati kamida ikki yil davom eta-digan oliy
talimdir. magistr darajasini beradigan davlat malaka
attestaciyasi magisrtlik dasturining intihosidir.Magistrlarga
davlat tomonidan tasdiqlangan na-munadagi kasb-xunar
faoliyati bilan shugullanish huquqini beradigan diplom
top-shiriladi.
Ikki bosqichli oliy talim tizimini tashkil etish va
rivojlantirish uchun quyidagilarni amalga oshirish zarur:
Bakalavriyat va magistratura uchun davlat talim standartlari
ishlab chiqarish va joriy etish;
Oliy talim muassasalari uchun professor-oqituvchi
kadrlar tayyorlash,shu jumladan chet ellardagi etakchi
oquv va ilmiy markazlarda tayyorlash;
Oliy talim muassasalarida tarkibiy ozgartishlar otkazish;
Oliy talim muassasalari boshqaruvini takomillashtirish,bu
muassasalarning mus-taqilligini kopaytirish,muassislar
vasiylar kengashlari,jamoat nazorat kengashlari shaklidagi
jamoat boshqaruvini joriy etish.
OLIY O`QUV
YURTIDAN KEYINGI TA`LIM
Oliy o`quv yurtidan keyingi ta`lim
jamiyatning oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarga
bo`lgan ehtiyojlarini qondirishga, shahsning ijodiy
ta`lim kasb-hunar manfaatlarini qanoatlantirishga qaratilgan.
Oliy o`quv yurtidan keyingi ta`limni oliy o`quv yurtlarida
va ilmiy-tadqiqot muassasalarida (aspirantura,doktorantura,
mustaqil tadqiqotchilik) olish mumkin. Oliy o`quv yurtidan
keyingi ta`lim bosqichlari (aspirantura,doktorantura)
disertasiya himoyasi bilan yakunlanadi.
KADRLAR
MALAKASINI OSHIRISH VA ULARNI QAYTA TAYYORLASH.
Kadrlar malakasini oshirish va
ularni qayta tayyorlash mutahassislarning kasb bilimlari
va ko`nikmalarini yangilash hamda chuqurlashtirishga
qaratilgan. Kadrlar malakasini oshirish va ularni qayta
tayyorlash ta`lim muassasalaridagi o`qish natijalariga
ko`ra davlat tomonidan tasdiqlangan na`munadagi guvohnoma
yoki sertifikat topshriladi.
Kadrlar malakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash
tizimini tashkil etish va rivojlantirish uchun quyidagilar
zarur;
Kadrlar malakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash
tizimi faoliyatida yangicha tarkib,mazmun hamda bu tizimni
boshqarishni shakillantirish;
Yuqori malakali o`qituvchi mutahassis kadrlar tayyorlash
va shahsni ular bilan to`ldirib borishni ta`minlash;
Kadrlar malakasini oshrish va ularni qayta tayyorlash
tizimining bu sohada raqobatga asoslangan muhitni shakillantiorishni
|